سیکلیدها به رنگارنگ بودن، سخت جان بودن و نیز تولید مثل زیاد شهرت دارند. این صفت ها آنها را برای تازه کارها و یا علاقه مندان به تولید مثل ایده آل کرده است. در حالی که سیکلید های شرق آفریقا بسیار رنگارنگ و مقاوم در برابر بیماری هستند، به خشونت و پرخاشگری در میان خانواده سیکلیدها بدنام می باشند. تمام سیکلیدها قلمرو طلب بوده. بعضی از آنها در دریاچه ها بسیار پرخاشگرند در حالی که در آکواریوم، مرزهای کوچک محیط تنها به افزایش تنش و احتمال مبارزه قلمرو طلبانه کمک می کند. حال آنکه که شاید این یکی از مشکل ترین جنبه های رسیدگی به سیکلیدهای آفریقایی باشد، بسیاری از علاقه مندان خلاق بر آن غلبه کرده و یا دستکم میزان آن را کاهش داده اند.

صادقانه باید گفت که سیکلیدها رنگ های بسیار زیبایشان را در حالت نزاع نمایش می دهند، بنابراین هدف ما از بین بردن کامل این فعالیتشان نیست، اما هدف محدود کردن آن تا جایی است که شما هر روز صبح با یک قربانی که بر روی سطح آب شناور است مواجه نشوید. پس با نسیم یاس همراه باشید تا بتوانیم این موضوع را بهتر بررسی کنیم .

انتخاب دکوراسیون مناسب با محیط زندگی سیکلیدها، در کاهش پرخاشگری و درگیری ها نقش به سزایی خواهد داشت.

راه های کاهش دادن میزان خشونت سیکلیدهای آفریقایی

یکی از ساده ترین کمک ها برای کاهش میزان پرخاشگری در تانک راهی است که معمولا از آن چشم پوشی می شود، به این دلیل ساده که کمی نیاز به دور اندیشی دارد و حتی قبل از معرفی ماهی ها به تانک باید برنامه ریزی شود. این روش شامل انتخاب گونه هایی است که با یکدیگر سازگاری داشته باشند. کلمه سازگاری شامل چندین عامل است : شرایط آب، سایز، رنگ، سطح پرخاشگری، میزان فعالیت، و در نهایت سطحی از آب که توسط ماهی برای زندگی در تانک انتخاب میشود.

شرایط آب آکواریوم

اجازه دهید با شرایط آب در آکواریوم آغاز کنیم: این واضح است که تا زمانی که در یک تانک، از گونه های مختلف که به پارامترهای مختلفی نیاز دارند، نگهداری شود، هیچکدام از ماهی ها نهایت زیبایی خود را به نمایش نمی گذارند.

بنابراین همیشه توصیه می‌شود که تنها سیکلیدها از یک منطقه و با نیازمندی‌های یکسان را در یک تانک نگهداری کرد. این شرایط شامل دما، پی اچ و سختی آب است. دو نقطه اصلی از محیط زندگی طبیعی سیکلیدهای شرق آفریقا، دریاچه تانگانیکا و مالاوی است. توصیه می‌شود که ماهی‌های این دو دریاچه را با یکدیگر ترکیب نکنید. هرچند که بسیاری از علاقه‌مندانی که از لحاظ فضا دارای محدودیت هستند ادعا کرده‌اند که ترکیب آنها اثر منفی نداشته‌است.

سایز

به نظر می رسد که در نظر گرفتن سایز کاری ساده است اما اشتباه گرفتن سایز ماهی خریداری شده با سایز ماهی بالغ اصلا دور از ذهن نیست. توصیه می شود که با نگهداری ماهی نابالغ شروع شود و آنها را تا بلوغ پرورش داد. این عمل سبب بهتر خو گرفتن ماهی میشود و نیز سبب کاهش هزینه ها نیز می شود زیرا قیمت ماهی نابالغ تنها قسمتی از قیمت ماهی بالغ را دارد. نیازی به تذکر نیست، بعضی از ماهی های بالغ از طبیعت صید شده اند و در نتیجه نگهداری آنها مشکل تر است.

بنابراین شما باید در مورد گونه هایی که علاقه به نگهداریشان دارید جستجو کاملی انجام دهید. سایز نهایی ماهی بالغ را تعیین کرده و آنها را با سایر گونه های هم سایز هماهنگ کنید. در واقع، شما ممکن‌است نتوانید ۳ یا ۴ گونه مختلف را با سایز دقیقا ۱۰ سانتیمتر بیابید که به نگهداریشان علاقه‌مند باشید. اما نباید یک ماهی گوشتخوار ۱۰ سانتیمتری با یک ماهی ریز نگهداری کنید. نگهداری ماهی های هم سایز به کاهش میزان پرخاشگری و شکارگری کمک می کند.

رنگ

پرخاشگری در بسیاری از جانوران در بین اعضای یک گونه متمرکز است و به درستی به رقابت برای بقا و تولید مثل شناخته می شود. این موضوع در بین سیکلیدها نیز تفاوتی ندارد. یک ماهی چگونه هم گونه های خود را از سایرین تشخیص می دهد؟ یک حدس خوب مجموعه رنگ ها و نیز نقش و نگار آنهاست.

به همین نحو ماهی های هم رنگ و نیز با نقش و نگار مشابه محتمل ترین هدف برای پرخاشگری ماهی خواهد بود. بنابراین واضح ترین کاری که می توان انجام داد نگهداری ماهی های با رنگ ها و نقش و نگار های بسیار متفاوت است. قطعا گونه های کافی با تنوع رنگ متفاوت برای راضی کردن حتی سخت گیرترین علاقه مندان وجود دارد، پس این مورد را هنگام انتخاب ماهی در نظر گیرید.

انتخاب ماهی ها با رنگ ها و طرح های مشابه منجر به افزایش درگیری ها خواهد شد.

پرخاشگری / میزان فعالیت

تمام سیکلیدها به آن میزانی که به آنها شهرت پرخاشگری داده اند، مهاجم نیستند. بعضی از آنها کاملا رام هستند. بنابراین نگهداری آنها با گونه هایی که قلمرو طلبند می تواند به خون و خونریزی منجر شود. در مورد میزان پرخاشگری گونه هایی که قصد نگهداری آنها را در تانکتان دارید کمی تحقیق کنید. کتاب ها این موارد را به خوبی توضیح نداده اند بلکه می توانید از تجربه و مشاهده به عنوان یک منبع خوب استفاده کنید. بنابراین از کارمند فروشگاه آکواریومی، نشریه، مجله و از اینترنت برای اطلاعات جزئی تر استفاده کنید.

سطح سکونت در تانک

از آنجایی که هریک از گونه‌ها دارای رفتار منحصربه‌فردی هستند، تمام سیکلیدها در یک سطح از ارتفاع آب زندگی نمی‌کنند. به‌عنوان مثال در طبیعت بعضی گونه‌های ساکن صخره‌ها مانند Neolamprologus وجود دارد که به سنگ‌های خط ساحلی رفت و آمد دارند. همچنین گونه‌هایی مانند Cyprichromis هستند که در آبهای آزاد دریاچه زندگی می کنند که در نتیجه در لایه های بالایی آکواریوم فعالیت دارند. و فقط برای تنوع، گونه‌هایی مانند Xenotilapia sp. در مناطق باز شنی دریاچه و دور از خط ساحلی زندگی می‌کنند. بنابراین ماهی‌های زیادی برای یک غار یا پناهگاه نخواهند جنگید. از این رو این یک راه مناسب برای کنترل نزاع های قلمرو طلبانه خواهد بود.

توصیه مهم

اگر شما در حال ایجاد یک تانک اجتماعی برای سیکلیدها هستید، توصیه‌می‌شود که دکوراسیون شما مشابه محیط طبیعی زندگی ماهی‌ها و شامل مناطق مختلف باشد. برای مثال در یک تانک صخره ای بهتر است ستونی از سنگ ها در یک قسمت تانک  قرار گیرد. (برای مشابه سازی خط ساحلی صخره ای). در حالی که در طرف مقابل یک قسمت شنی باز وجود دارد. (برای مشابه سازی کف دریاچه). سپس یک منطقه میانی شامل قلوه سنگ و شاید تعدادی صدف و حلزون (به عنوان بهشتی برای ماهی های صدف زی) جهت اتصال این دو حوزه در وسط شکل می گیرد.

این موضوع به شما اجازه نگهداری دو یا سه گونه مختلف با یکدیگر را خواهد داد در حالی که جنگ های قلمر طلبانه را به حداقل رسانده است. حتی ماهی های اهلی شده نیز می توانند تحت تاثیر خصوصیات یک دکوراسیون قرار گیرند بنابراین این موضوع می تواند به عنوان یک ابزار برای تمام انواع ماهی ها استفاده شود.

ماهیان صدف زی بیشتر زمان خود را در کف تانک میگذرانند.

همانطور که دیدیم طرح کوچک انتخاب گونه های سازگار با هم، به راه طولانی کاهش پرخاشگری در تانک منتهی خواهد شد. این برای کسانی که هنوز در مرحله راه اندازی یک تانک جدید هستند بسیار خوب است.

در یک تانک راه اندازی شده، چه کارهایی میتوان برای کاهش خشونت سیکلیدهای آفریقایی انجام داد؟

چندین مورد. اگر شما تعداد تانک‌هایتان را به حداکثر نرساندید، همیشه می‌توانید جفت‌ها یا گونه‌های خشن‌تر را در یک تانک مخصوص جداگانه نگهداری کنید.

این موضوع آشکارا نزاع بین گونه های مختلف را از بین می برد. اما همانطور که گفته شد، ایزوله کردن تولید مثل جفت ها در آرام کردن نزاع های قلمر طلبانه ای که معمولا در تانک های عمومی اتفاق می افتد نقش موثر دارد.(معمولا فرض می شود که یک جفت در حال تولید مثل ۸۰ درصد طول تانک را اشغال می کند. در حالی که سایر ماهی ها در ۲۰ درصد باقی مانده تجمع می کنند).

دو روش دیگر برای کاهش پرخاشگری در یک تانک موجود، استفاده از ماهی هدف و نیز کنترل جمعیت ماهی هاست. در زیر نگاهی به ماهی هدف می اندازیم.

ماهی هدف برای کاهش دادن میزان خشونت سیکلیدهای آفریقایی

ماهی هدف چیست؟

ماهی هدف ایده آل، یک ماهی پر طاقت با شرایط زندگی مشابه، سریع و چابک و تا حدی ارزان قیمت است. (که اگر تحت تهاجم قرار گرفت امکان جایگزینی اش وجود داشته باشد). نقش ماهی هدف اینست که به عنوان دام عمل کرده. در نهایت باعث کاهش پرخاشگری ناشی از حس قلمرو طلبی و نیز تولید مثل می‌شود. از آنجایی که ماهی هدف از تمام سیکلیدهای تانک شما سریع تر است بهتر می تواند با تعقیب ماهی ها کنار بیاید. در نهایت بدون صدمه ای فرار کند.

یکی از جنبه های مفید استفاده از ماهی هدف، ایجاد حواس پرتی برای ماهی نر غالب تانک است و جفت آنرا از فشار جفت یابی و قلمرو طلبی او نجات می دهد. ماهی هدف همچنین موجب افزایش کیفیت محافظت از بچه ماهی ها توسط والدین می شود.

زبرا دانیو (و همچنین دانیو های بزرگ تر مانند دانیو غول پیکر و یا مرواریدی) و نیز ماهی رنگین کمان استرالیایی از جمله ماهی های هدف رایج هستند. این ماهی ها به آسانی در دسترس، قابل قبول و شناگران ماهری هستند. همچنین با شرایط آب بسیار وفق پذیر هستند و در رنج وسیعی از محیط های طبیعی زندگی سیکلیدها از آمریکای جنوبی تا آفریقای شرقی قابل نگهداری هستند.

کنترل جمعیت

فرآیند کنترل جمعیت ماهی‌ها برای افراد تازه‌کار توصیه نمی‌شود. یک علاقه‌مند باید به توانایی‌اش برای بالا نگهداشتن کیفیت آب حتی با تعداد زیاد ماهی اطمینان داشته‌باشد. کنترل‌نکردن تعداد زیادی ماهی احتمالا یکی از دلایل اصلی شکست در افراد تازه‌کار است. در فشار ناشی از تعداد زیاد ماهی که ناشی از سیستم فیلتراسیون و عدم سیفون‌های منظم است، ماهی‌ها مسموم شده و اکوسیستم تانک خواهد مرد.

اگر شما در شرایطی هستید که دید کافی از سیکل شیمیایی تانکتان و نیز روش‌های کنترل آن دارید، کنترل جمعیت ماهی‌ها روش مناسبی برای کاهش پرخاشگری است. این روش چیزی جز افزایش تعداد ماهی‌های پرخاشگر بیش از تعداد قلمروها در تانک نیست.

بدون مرزهای مشخص برای دفاع، تحمل ماهی‌ها نسبت‌به یکدیگر افزایش یافته و پرخاشگری بین اهداف بیشتری پخش می‌شود.

افزایش تعداد ماهی ها، می تواند یک راهکار برای کاهش فشار و تنش بین آنها باشد.

همانطور که مشخص است شلوغی پیش از اندازه تانک می‌تواند به سرعت باعث مرگ ماهی‌ها در تانک شما شود، بنابراین یک برنامه دقیق برای افزایش کارایی سیستم فیلتراسون تانک شما لازم است. زمانی که ماهی های زیادی در تانکتان دارید تعویض دایمی آب یک نیاز مبرم و قطعی است. دوست‌داران حرفه‌ای و نیز تکثیرکنندگان که از روش کنترل جمعیت استفاده می‌کنند تعویض آب را به‌صورت روزانه انجام می‌دهند. در حالی که سایر علاقه‌مندان این‌کار را به‌صورت هفتگی و یا یک هفته در میان انجام می دهند. فیلتر باید به صورت دایمی کنترل و تمیز شود.

نیترات در یک تانک با جمعیت زیاد به سرعت افزایش می‌یابد و آسان‌ترین روش برای کاهش آن تعویض آب است. بنابراین به‌صورت خلاصه باید گفت کنترل جمعیت و در کنار آن افزایش رسیدگی به تانک می‌تواند یک روش موثر برای کاهش میزان پرخاشگری سیکلیدهای آفریقایی در تانک باشد. شما برای این منظور باید امکانات تانک خود را با یک فرد متخصص بررسی کنید.

خلاصه ای درباره کاهش خشونت سیکلیدهای آفریقایی

ما روش های مختلفی را برای کنترل میزان پرخاشگری در تانک هایمان دیدیم. در طبیعت همه چیز ایده آل نیست، ماهی ها قطعا در اثر جنگ و نزاع می میرند. اما در آکواریوم مرگ ماهی ناخوشایند و نیز برای اکوسیستم تانک خطرناک است. انتخاب صحیح ساکنین تانک، ۹۰ درصد سردرد های بعدی را کاهش می دهد.

۱۰ در صد باقی مانده را می توان با روش کنترل جمعیت و یا انتخاب ماهی هدف به حداقل رساند. شما هرگز به یک محیط کاملا آرام دست پیدا نمی کنید. زیرا نزاع و نبرد مانند سایر حیوانات، در غریزه و طبیعت سیکلیدهاست. و از آنجایی که سیکلیدها به عنوان مبارزان عالی شناخته می شوند همواره تلفات نیز وجود دارد. همواره نکته گفته شده را دنبال کنید: با سایر آکواریوم داران با تجربه صحبت کنید، و شما به دست یابی به سیکلیدهای با تحمل زیاد نزدیک تر می شوید.

( ترجمه و تدوین توسط وحید پازوکی )

لطفا به حق کپی رایت نسیم یاس و نویسنده احترام بگذارید