ماهی گلدفیش
اولین ماهیای که به عنوان حیوان خانگی پرورش یافت!
مراقبت از گلدفیشها
نگهداری گلدفیش ها کاملا آسان است. آب با کیفیت، رنج دمایی مناسب و غذا مناسب تمام چیزی است که لازم دارند.
• آب
اگر آب شهر شما کلر دارد، هر زمان که قصد اضافه کردن آب تازه را دارید باید از دارویهای ضد کلر استفاده کنید. از طرفی پی اچ آب آنها باید بین ۲/۷ و ۶/۷ باشد. اگر پی اچ آب شهری شما با این رنج فاصله زیادی داشته باشد نیاز است که از تست پی اچ هم استفاده کنید.
• دما
گلدفیشها ماهیهای سردآبی بوده و در آب با دمای ۱۸ تا ۲۰ درجه (کمتر از ۲۲درجه) شرایط بهتری خواهند داشت. اگرچه آنها نسبت به دماهای پایین ترهم مقاومند اما دماهای بسیار پایین را تحمل نمی کنند.
اگر در ساختمان زندگی میکنید که شبها دما به شدت کاهش مییابد، توصیه میشود دما را کنترل و ثابت کنید. حتی ممکن است نیاز باشد از هیتر استفاده کنید.
گلدفیشها در برکه به خوبی دوام میآورند حتی زمانی که همه جا یخ میزند. در این شرایط تغییرات دما معمولا به کندی انجام میگیرد. اگر آنها را در برکه و خارج از خانه نگهداری میکنید، مطمئن شوید عمق آب حداقل ۷۰ سانتیمتر باشد. اگر اکسیژن کافی در آب وجود داشته باشد و لایه رویی آب یخ بزند، ماهیها به کف آب رفته و تقریبا بی حرکت میمانند، انگار که بیهوش شدهاند. دوباره با فرارسیدن بهار آنها تحرک خود را بازمییابند. در چنین شرایطی گیاهان کمک شایانی در تامین اکسیژن آب خواهند کرد.
• غذا
گلدفیشها همه چیزخوار بوده و تقریبا هر چیزی را میخورند. بسیاری از ماهیها به عنوان فرصت طلبانی برای خوردن هرچیزی که بیابند، درنظر گرفته میشوند که گلدفیشها نیز از جمله همین ماهیان هستند. البته از آنجایی که معده ندارند با اکثر ماهیان حارهای متفاوت بوده و بسیار خورده و بسیار هم مدفوع دارند.
رنج گستردهای از غذاهی مختلف برای گلدفیشها ساخته شدهاست: انواع پولکی، پلت و حتی غذاهای زنده مانند میگوهای آب شور. به عنوان یک قاعده کلی گلدفیشها باید چندین بار در روز تغذیه شوند و درصورت تغذیه بیش از اندازه، آنها بیشتر خورده و مدفوع بیشتری تولید میکنند که باعث آلودگی بیشتر و افزایش پیاچ آب خواهد شد.
استفاده از غذاهای با کیفیت در سلامت ماهی بسیار موثر است.
این موضوع برای سلامت ماهیها مضر است. گلدفیشها قطعا گیاهان آبی را خواهند خورد بنابراین گیاهانی را در تانک آنها قرار دهید که توسط آنها خورده نشوند.
• رسیدگی به تانک گلدفیشها
تعویض هفتگی ۲۵ تا ۳۰ درصدی آب تانک گلدفیشها توصیه می شود. میتوانید در تانک گلدفیشها از حلزونها به منظور خوردن جلبکها و کاهش رشدشان استفاده کنید.
جنسیت
در فصل تخم گذاری خارهای سفیدی بر روی آبشش و سر ماهی نر ظاهر میشود که به آنها برآمدگیهای تولیدمثلی گفته میشود. با نگاه کردن به ماهی ماده از بالا میتوانید در یابید که از ماهی نر چاقتر هستند، گلدفیش ماهی ماده در حال حمل تخمها میباشد. در خارج فصل جفت گیری یا در دوران جوانی، تشخیص جنسیت ماهی تقریبا غیر ممکن است، اما در حالت کلی ماهی نر از ماهی ماده کوچکتر و بارکتر میباشد.
تصویربالا: برآمدگیهای تولیدمثلی بر روی آبشش ماهی نر
تصویر راست: تفاوت بدن ماهی نر(بالا) و ماهی ماده (پایین)
تولید مثل
گلدفیش تخمگذار هستند. آنها می توانند در گروههای کوچک پنج تایی هم تخم گذاری کنند اما از آنجایی که موجوداتی اجتماعی هستند، تخم ریزی در گروههای بزرگ را ترجیح میدهند. در محیط طبیعی فقط در بهار تخم گذاری میکنند. برای تخم ریزی در آکواریوم باید شرایطی مشابه محیط طبیعی را برای آنها فراهم کنید.
حداقل تانک مورد نیاز حدود ۸۰ لیتر می باشد و بهتر است از مولدین سالم و بدون بیماری استفاده نمایید. برخی از تکثیرکنندگان به منظور افزایش تمایل ماهیها به تخم گذاری، ماهی نر و ماده را برای چند هفته دور از هم نگه می دارند. آکواریوم به آبی تازه و شاداب و سطحی برای چسبیدن تخمها نیاز دارد. گیاهان پرپشتی که اکسیژن زیادی تولید میکنند مانند دمگربهای برای این منظور مناسب هستند. البته از گیاهان مصنوعی نیز میتوان بهره برد.
به منظور تهییج کردن ماهی ها می توان اندکی دما را کاهش داده و به ۱۱ درجه سانتیگراد رساند و سپس به آرامی مثلا ۲ درجه در روز افزایش داد. دراین حالت معمولا تخمریزی در دمای ۲۰ تا ۲۳ درجه اتفاق میافتد. استفاده از غذاهای با پروتئین بالا مانند کرم یا میگوی آب شور زنده توصیه میشود. سه بار در روز و به مقدار کم غذا بدهید. هرگز بیش از انداز غذادهی نکنید.
تانک جفت گیری که به خوبی توسط گیاهان پر شده است
غذاهای اضافی در کف تانک جمع شده وآب را آلوده میکند. تانک تکثیر به رسیدگی روزانه نیاز داشته و تا ۲۰ درصد تعویض روزانه کمک شایانی به کیفیت آب خواهد کرد.
قبل از تخمریزی، زمانی که دما به حد مطلوبی رسید، ماهی نر به صورت دوستانهای شروع به تعقیب ماهی ماده میکند. این موضوع ممکن است چند روزی طول بکشد، در حالی که رنگ ماهیها به شدت تشدید شده است. در حین تخمریزی ماهی ها به صورت دایره پهلو به پهلوی یکدیگر حرکت میکنند و ماهی نر ماده را به سمت گیاهان هول میدهد. این کار باعث میشود ماهی ماده چندین تخم کوچک گذاشته و در همان زمان ماهی نر آنها را بارور میسازد.
گلدفیشها در حال تخمگذاری در برکه
تخم گذاری ممکن است برای دو تا سه ساعت به طول بیانجامد و تعداد تخم ها گاها به ده هزار عدد هم میرسد.
در این زمان والدین شروع به خوردن تخمها خواهند کرد. به همین دلیل بهتر است سریعا آنها را خارج کنید. تخمها چهار تا هفت روز بعد بسته به دما هچ میشوند. تا زمانی که بچهها بتوانند از غذاهای پولکی مصرف کنند، باید توسط غذای بچه ماهیها تغذیه شوند. در ابتدا بچهها به دلیل استتار و درامان بودن از خورده شدن توسط بزرگترها، به رنگ قهوهای تیره یا سیاه خواهند بود و چندین ماه زمان خواهد برد تا رنگ اصلی خودشان را پیدا کنند، تقریبا زمانی که به اندازه ۲ سانتیمتری برسند.
بیماریها
در آکواریومی که به خوبی رسیدگی شود، اکثر بیماریها قابل پیشگیری هستند. با این وجود امکان مریض شدن ماهیها وجود دارد و اگر درمان نشده رها شوند، ممکن است خطرناک شوند.
زمانی که یک ماهی تحت درمان قرار میگیرد، بهتراست ماهی به تانک بدون گیاه و شن دیگری منتقل شود. اگر بیماری در سرتاسر تانک اصلی پخش شده باشد، ممکن است درمان در همان تانک اصلی بهتر باشد. صرفنظر از اینکه ماهی را در تانک اصلی یا قرنطینه درمان میکنید، از دستورالعمل سازنده دارو استفاده کنید. برخی از داروها ممکن است با از بین بردن باکتریهای مفید تانک تاثیر مخربی بر آن داشته باشند. بعضی مواقع نیز ممکن است نیاز باشد تا کربن فعال را از سیستم فیلتراسیون خارج نمایید.
اکثر بیماریهایی که گلدفیشها را آلوده میکند و روشهای درمان آنها با سایر ماهیهای آب شیرین مشابه است. مهمترین عومل بیماری، عفونت باکتریایی، عفونت قارچی، انگلها وتکیاختگان هستند. بیماریهای دیگری نیز هستند که ناشی از صدمات فیزیکی، تغذیه نامناسب و یا شرایط بد آب میباشند.
بیماری سفیدک یا ایک
یکی از معمولترین بیماریها، سفیدک یا ایک می باشد که عامل آن تکیاختگان هستند. تشخیص این بیماری ساده است زیرا انگار ماهی نمک پاش شده باشد. درعین حال درمان بیماری نیز مشابه سایر بیماریهایی که عاملشان تکیاختگان می باشد، ساده است اما درصورتی که به موقع درمان نشود می تواند کشنده باشد.
بیماری سفیدک در ماهی گلدفیش مانند دانههای نمک پخش شده است
انگل کرم تخت آبششی
انگلهای بیرونی نیز نسبتا معمول بوده و اگر درمان شوند کشنده نخواهند بود. انگل کرم تخت آبششی، انگلی است به طول ۱ میلیمتر به همراه قلابهایی در اطراف دهان. آنها به آبشش یا بدن ماهی حمله میکنند. یکی دیگر از انواع انگلها، آرگولوس میباشد که یک سخت پوست تخت کنه مانند به طول ۵ میلیمتر بوده و خود را به بدن گلدفیشها میچسباند. کرمهای قلابدار یکی دیگر از تهدیدهای علیه گلدفیشها هستند.
آب آوردن شکم
یکی از انواع عفونتهای باکتریایی، بیماری آب آوردن شکم بوده که اگر عفونت ایجاد شده در کلیهها به سرعت از بین نرود، مرگبار خواهد بود. از آنجایی که عوامل دیگری نیز در به وجود آمدن این بیماری نقش دارند، تا مشخص نشدن علت اصلی آن، درمان قطعی برای آن وجود نخواهد داشت. پوسیدگی دم و باله ها نیز میتواند منشاء باکتریایی داشته باشد. نقاط سیاه یا ایک سیاه نیز یک بیماری عفونی انگلی است.
مشکل کیسه شناوری در برخی مواقع به قدری پیشروی میکند که ماهی کاملا تعادل خود را از دست میدهد
شنای غیر طبیعی یا مشکل ماهی در حفظ تعادل ناشی از بیماری کیسه شناوری است که میتواند دلایل متفاوتی داشته باشد. یبوست، تغذیه نامناسب، مشکلات فیزیکی و یا عفونت انگلی از دلایل عمده این بیماری است. استفاده از نخودفرنگی فریز شده میتواند به کاهش علایم بیماری و حتی بهبودی آن کمک نماید.