ماهی گلدفیش ،اولین ماهی‎ای که به عنوان حیوان خانگی پرورش یافت!

بسیاری از تاریخ ‎شناسان اعتقاد دارند که ماهی های گلدفیش‎ اولین ماهی‎ای بودند که به عنوان حیوان خانگی نگهداری شدند و قدمت آن به سال ۸۰۰ میلادی در چین بازمیگردد. در چین باستان، ماهی های گلدفیش‎ سمبل ثروت به شمار می‎رفتند و در تنگ‎ و یا برکه نگهداری می‎شدند. مردم به زودی دریافتند که آنها انسان‎ها را می‌شناسند و از خود رفتار اجتماعی بروز می‎دهند. امروزه گلدفیش ها یکی از مرسوم‎ترین حیوانات خانگی درسرتاسر دنیا به شمار می‎روند.

گلدفیش‎ها باهوش هستید و حافظه سه ماهه دارند. آنها شکل‎ها، رنگ‎ها و صداهای مختلف را از هم تشخیص می‎دهند. برخی از آنها با آموزش و تقویت رفتارشان توانسته‎اند بعضی ازبازی‎ها مانند بازی با توپ را یاد بگیرند. با نسیم یاس همراه باشید تا در خصوص گلدفیش ها بیشتر اطلاعات بدست بیاورید.

گلدفیش یک انتخاب عالی برای آکواریوم هستند. آنها در رفتار اجتماعی خود بسیار جذابند و از نظر رنگ و شکل تنوع بی‎نظیری دارند. تنوع رنگ در گلدفیش‎ها از رنگ قرمز و طلایی متالیک با درخشندگی و درجات متفاوتی از سایر رنگ‎ها می باشد. شکل ماهی‎ها نیز کاملا متفاوت است، از یک تا دو دم، بدنی کشیده یا گرد و با چشمان و سرهای متفاوت.

در یک آکواریوم گیاهی یا یک برکه، نگهداری گلدفیش‎ها یک سرگرمی زیبا و سرگرم کننده است. این موجودات پرطاقت و کم‎توقع نسبت به غذایی که می‎خورند و شرایط آب هم سخت‎گیر نیستند. می‎توانید آنها را در یک تانک با کمی صخره و گیاه مصنوعی نگهداری کنید و یک منظره زیبا داشته باشید. همین سادگی‎ها، آنها را به یک حیوان خانگی جذاب بدل کرده است.

علیرغم طبیعت خوب و انتظارات کم آنها، نگهداری از آنها به کمی تلاش و آگاهی نیاز دارد. طول عمرشان کاملا به میزان مراقبتی که از آنها می‎شود بستگی دارد. برای این منظور لازم است اطلاعاتی راجع به نوع گلدفیشی که نگهداری می‎کنید، داشته باشید. نگهداری از آنها تنها لذت بردن نیست، بلکه شامل اطمینان ازعمر طولانی و زندگی شاد ماهی نیز می‎باشد.

تاریخچه ماهی گلدفیش

گلدفیش‎ها یک عضو کوچک از خانواده کپور ماهیان می‎باشند. ماهی کوی که به طور معمول در برکه نگهداری می‎شود نیز یکی دیگر از اعضای خانواده کپورماهیان است. اولین ماهی گلدفیش در واقع نقره‎ای یا خاکستری بوده‎است اما درحدود ۲۶۵ تا ۴۲۰ سال پیش تکثیرکنندگان متوجه یک جهش ژنتیکی در رنگ برخی از آنها و تولید رنگ نارنجی مایل به زرد شدند.

آنها برای اولین بار در چین گسترش پیدا کردند و قرن ۱۵ به ژاپن برده شدند درحالی که در اوایل قرن ۱۶ میلادی وارد اروپا شده و زمان ورودشان به آمریکا در اوایل قرن ۱۸ام بوده‎است. در آن سالها جابجایی ماهی کار ساده‎ای نبوده است. آکواریوم داران اولیه، نه از سیستم فیلتراسیون بهره‎مند بوده‎اند و نه از هواپیما و بنابراین مرگ بسیاری از ماهی‎ها حین جابجایی بسیار معمول بوده‎است.

از این رو ماهی‎هایی که نجات پیدا می‎کردند قیمت بالایی پیدا می‎کردند. در اواخر قرن ۱۸ بود که ظروف مخصوص نگهداری ماهی‎ها شکل گرفتند، مزرعه‎های پرورش رشد کردند و ماهی‎های متنوعی وارد بازار شدند. تولید مثل گلدفیش‎های زیبا، به یک تمرین معمول تبدیل شد. با گذشت زمان این ماهی در شکل‎ها و اندازه‎های متنوعی تکثیر شد.

جهش‎های ژنتیکی دیگری نیز در رنگ‎های زرد و قرمز شکل گرفت. امروزه گلدفیش‎ها در تمامی دنیا پراکنده شده‎اند و بیش از ۱۲۵ گونه مختلف در اسارت نگهداری و تکثیر می‎شود. هرچند تنها فروش۲۰ گونه از آنها در مغازه‎ها مرسوم است.

حقایقی در مورد ماهی گلدفیش 

گلدفیش‎ها معمولا در اندازه‎های ۳ تا ۵ سانتیمتری به فروش می‎روند اما آنها می‎توانند کاملا بزرگ شوند. یک گلدفیش با اندازه بیشتر از ۵۰ سانتیمتر، غیر طبیعی نیست. اکثر آنها تا ۳۰ سانتیمتر و بیشتر از ۲ کیلوگرم رشد می‎کنند. بنابراین ماهی‎های کوچکی به شمار نمی‎روند. آنها موجوداتی سخت جان با طول عمر زیاد به حساب می آیند. عمر متوسطشان ۱۰ تا ۱۵ سال می باشد.

تولیدمثل انتخابی، تنوع فراوانی از گلدفیش‎ها در قیمت‎های مختلفی را به وجود آورده است. اگر به خصوصیات گونه خاصی از ماهیان زینتی می‎ا‎ندیشید، احتمالا می‎توانید نوع خاصی از گلدفیش‎ها با خصوصیات مشابه را بیابید. آنها می‎توانند چشمان و بدنی برآمده داشته باشند، درحالی که باله‎هایشان بسیار ظریف است.

تنوع گونه ماهی گلدفیش

گلدفیش‎ها در ابتدا به دو صورت تک دم و دو دم شناخته می‎شدند. گونه‎های تک دم معمولا دارای بدنی کشیده و براق و دمی کوتاه بودند و ماهی‏های دو دم معمولا بدنی گرد داشته و به کندی شنا می‎کردند.

• گلدفیش‎‎های مناسب افراد تازه‎کار

گلدفیش‎های زیادی برای انتخاب وجود دارد اما برخی از آن‎ها مانند گلد فیش‎های معمولی، مقاوم‎تر از سایرین می باشند و برای افراد تازه‎کار مناسب تر هستند. علاوه بر این آنها معمولا دردسترس بوده و ارزانتر نیز می‎باشند. سایرگلدفیش‎هایی که مناسب تازه‎کارها هستند شامل رایکین، فنتیل و شابانکین می‎باشند.

گلدفیش معمولی

گلدفیش رایکین کالیکو

گلدفیش فنتیل

• گلدفیش‎های ظریف

زمانی که در نگهداری گلدفیش‎ها کمی اعتماد‎به نفس پیدا کردید، ممکن است تمایل به نگهداری از بعضی انواع خاص یا ظریف‎تر این ماهی بگیرید. برخی از انواع ارزان‎تر آنها مانند بلک مور و چشم تلسکوپی معمولا همیشه موجود هستند. این دو هم بسیار مقاوم‎اند اما به دلیل دید ضعیف نیاز به توجه بیشتری دارند. البته نگهداری آنها با سایر گلدفیش‎های هم رده مانند چشم حبابی، کله شیری و گلدفیش چشم آسمانی بسیار آسان خواهد بود.

گلدفیش بلک مور

گلدفیش چشم تلسکوپی

گلدفیش چشم آسمانی

گلدفیش کله‎شیری

گلدفیش چشم حبابی

• گلدفیش‎های خاص

برخی دیگر از گلدفیش‎های طلایی شامل گلدفیش دم‎چادری، اوراندا وردکپ اوراندا، رانچو و مرواریدی هستند که نگهداری آنها نیاز به دقت بیشتری داشته و سخت‎تر یافت می‎شوند بخصوص انواعی مانند گلدفیش موری دم پروانه‎ای، چشم حبابی نارنجی، چشم حبابی برنزی، هاما نیشیک، پوم پوم شکلاتی، پاندا و غیره.

گلدفیش اوراندا

گلدفیش ردکپ

گلدفیش هاما نیشیک	گلدفیش مرواریدی	گلدفیش موری دم پروانه‎ای
گلدفیش پوم پوم شکلاتی	گلدفیش پاندا	گلدفیش رنچو

محل نگهداری ماهی گلدفیش

اولین چیزی که برای خریدن گلدفیش‎ها باید به آن فکر کرد، محل نگهداری آنهاست. بعد از اینکه آنرا را انتخاب کردید، موارد دیگری نیز باید به آن افزوده شود که به شرح زیر است:

• پوشش درب تانک و نور • فیلتر و مواد داخل آن • شن کف و دکوراسیون • غذای ماهی • دماسنج • تور ماهی • داروی ضدکلر • سیفون دستی

چندین فاکتور وجود دارد که درهنگام انتخاب آکواریوم، فیلتر و نور باید در نظر گرفته شوند. اما همواره یک سوال است که پرسیده میشود: “آیا می توانم گلدفیش را در تنگ نگهداری کنم؟”. دلایل زیادی وجود دارد که بهتر است آکواریوم را برای نگهداری بهتر و طولانی‎تر ماهی انتخاب کرد

• تنگ

اگرچه این ماهی‎ها را می توان به خوبی برای مدتی در تنگ نگهداری کرد، اما یک آکواریوم به مراتب سرمایه گذاری بهتری خواهد بود. دلایل این امر به شرح زیر است:

• ماهی شما بالاخره بزرگتر از تنگ خواهد شد. آنها می‎توانند کاملا بزرگ شوند و به ۵۰ سانتیمتر برسند. • یک تنگ برای قراردادن تجهیزاتی مثل فیلتر به منظور حفظ کیفیت آب، خیلی مناسب نمی‎باشد. • وجود سطح زیاد برای تبادل اکسیژن حیاتی است و گلدفیش‎ها به اکسیژن زیادی نیاز دارند. تنگ‎ها معمولا در دهانه تنگ می‎ شوند و نمی‎توانند تبادل اکسیژن لازم را انجام دهند.

• آکواریوم

باتوجه به موارد گفته شده، همواره نگهداری ازاین ماهی در آکواریوم توصیه می‎شود که هم راحت‎تر بوده و درمجموع اقتصادی تر نیز می‎باشد. همواره این قانون کلی را درنظر داشته باشید که به ازای هر سانتیمتر ماهی یک و نیم لیتر آب نیاز است.
این فرمول برای معرفی ماهی های کوچک به خوبی جواب می‎دهد، اما برای ماهی ‎های بزرگ موضوع متفاوت خواهد بود.

ماهی‎های بزرگتر اکسیژن بسیار بیشتری مصرف می‎کنند. با گذشت زمان و بزرگتر شدن ماهی‎ها، اکسیژن بیشتری نیاز خواهد بود وکمبود آن باعث پدیدار شدن انواع بیماری‎ها و حتی مرگ خواهد شد.
به منظور رشد مناسب ماهی‎ها، ماهی‎های کمتری خریداری کنید یا تانک بزرگتری را انتخاب کنید.

• فیلتراسیون

ازآنجایی که گلدفیش‎ها معده ندارند، زیاد میخورند و در نتیجه مواد زائد زیادی تولید می‎کنند. مواد زائد زیاد، منجر به افزایش سطح آمونیاک در آب خواهد شد که برای گلدفیش‎ها به شدت سمی است. وظیفه فیلترها حذف مواد سمی و زائد و غذاهای مانده است. این موضوع باعث تمیز شدن تانک و افزایش سلامتی بیشتر ماهی‎ها خواهد شد. تهیه فیلتر مناسب بخصوص فیلتر بیولوژیکی به منظور حفظ کیفیت آب ضروری است.

• نور

از آنجایی که گلدفیش‎ها سردآبی هستند، نیازی به نور برای گرم نگه‎داشتن آب ندارد اگرچه نور به نمایش زیبایی آنها کمک شایانی می‎کند. سعی کنید از نورهایی استفاده کنید که گرمای کمتری تولید کند. روشن کردن نور به میزان ده ساعت در روز کفایت خواهد کرد.

رنگ این ماهی‎ها براساس طیف نوری موجود تغییر خواهد کرد. در واقع آنها در پاسخ به نور، رنگدانه تولید کرده که رنگ آن بستگی به انعکاس نور تابیده شده دارد. دقیقا مشابه زمانی که انسان‎ها در زیر نور آفتاب می‎گیرند. در نبود نور، رنگ آنها به رنگ آغازین خودشان یعنی خاکستری بر خواهد گشت.

( ترجمه و تدوین توسط وحید پازوکی )

لطفا به حق کپی رایت نسیم یاس و نویسنده احترام بگذارید