سفیدک یکی از شایع‌ترین بیماری‌های است که ماهی‌های موجود در آکواریوم آب شور را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اگر به درستی با آن مبارزه نشود می تواند به سرعت گسترش یافته و دیگر ماهی ها را بیمار نماید. این بیماری نه تنها بسیار سریع گسترش می یابد بلکه اگر درمان نشود می تواند مرگبار نیز باشد. اگر می خواهید ماهی های خود را تا حد ممکن سالم نگهدارید ، باید کمی از وقتتان را صرف یادگیری اصول اولیه ی درمان و پیشگیری این بیماری نمایید.

بیماری سفیدک در آکواریوم آب شور چیست؟

سفیدک آب شور یک بیماری است که بر ماهی های آب شور تاثیر گذاشته. این بیماری توسط انگل Cryptocaryon irritans ایجاد می شود. نام این بیماری ایچ ( ich ) هست که اغلب با نام سفیدک شناخته می شود . این نام به این دلیل است که این بیماری نقاط کوچک سفید رنگی بر روی بدن و باله‌های ماهی ایجاد می‌کند.

سفیدک آب شور بسیار شبیه سفیدک آب شیرین یا Ichthyophthirius هست که ناشی از انگل Ichthyophthirius multifiliis می باشد. هر دو انگل چرخه ی زیستی مشابهی را طی می کنند که در مرحله ی تغذیه ، انگل با ظاهری سفید رنگ به عنوان یک تروفونت به میزبان خود می چسبد.  مرحله ی فعال ، جنبشی و تغذیه ای برخی از پروتوزاهای مژه دار)

وقتی که تروفونت بالغ می شود ، میزبان خود را ترک کرده و به صورت یک تومونت ( مرحله ای که پروتوزای فعال در یک کیسه قرار می گیرند ) در می آید . در این مرحله تومونت در یکی کیسه ای قرار می گیرد و به بستر یا دیگر سطوح آکواریوم می چسبد. در داخل این کیسه ، تومونت ها تقسیم شده و از این راه بیشتر از ۳۰۰۰ تومونت تولید می شود. این تومونت‌ها از دیواره کیسه عبور کرده و در سرتاسر آکواریوم پخش می‌شوند تا به بدن میزبان خود بچسبند.

تفاوت این انگل در آب شیرین با آب شور

مهم ترین تفاوتی که انگل سفیدک آب شیرین با آب شور دارد این است که انگل Cryptocaryon irritans مدت زمان بیشتری در کیسه می ماند – تقریبا یک ماه. با این حال زمانی که کیسه باز می‌شود هر دو انگل به سرعت در آکواریوم پخش شده و به بدن تمام ماهی‌ها می‌چسبند.

علایم سفیدک آب شور

شایعترین نشانه ی این بیماری ظهور لکه های سفید رنگ بر روی بدن و باله های ماهی است. باید بدانید که تمامی گونه ها در خطر ابتلا به این بیماری هستند. ولی بعضی از ماهی ها حساس تر می باشند. برای مثال ، جراح ماهی ها بسیار مستعد ابتلا به این بیماری هستند در حالی که کوسه ها و سفره ماهی ها از مقاومت بیشتری برخورداند. علاوه بر نقاط سفید رنگ ، ممکن است در ماهی های آلوده عوارضی همچون باله های پاره پاره ، چشمان ابری و بدنی رنگ پریده ایجاد شود. در برخی از ماهی های بیمار ، افزایش تولید موکوس ، تغییر در رنگ پوست ، تغییر در رفتار ، بی حالی ، شنای غیر عادی ، مالیدن بدن به اجسام داخل آکواریوم و تنفس سریع تر از حد معمول مشاهده شده است.

درمان بیماری سفیدک در آکواریوم آب شور

متاسفانه تصورات غلط بسیاری در مورد درمان این بیماری در میان آکواریوم داران وجود دارد. این موضوع منجر به رژیم درمانی نامناسب از سوی علاقه مندان می شود. بر خلاف سفیدک آب شور ، تغییرات دما هیچ تاثیری بر روی سفیدک آب شور ندارد. همچنین افزایش دما موجب تسریع چرخه ی زیستی این انگل نمی شود. علاوه بر این میگو ها و ماهی های نظافتچی نمی توانند کمکی به این ماهی ها ، در برداشتن انگل از پوستشان بکنند چون این بیماری به زیر لایه ی مخاطی نفوذ می کند که این موجودات نظافتچی قادر به رسیدن به آن لایه نیستند.

یکی از رایج‌ترین روش‌های درمانی بیماری سفیدک در آب شور، افزودن مس است. در این روش مس با مقدار ۰٫۱۵ الی ۰٫۲۴ میلی گرم در لیتر به آکواریوم اضافه می‌شود. این روش معمولا در عرض ۲ تا ۴ هفته موثر واقع می شود. اما باید دانست که قرار گرفتن در معرض طولانی مدت مس موجب خطر برای ماهی ها شده و ممکن است به افزایش استرس منجر شود. یکی دیگر از گزینه های درمان این است که میزان شوری آب را به ppt 12 یا ۱۱ به مدت چهار هفته تا از بین رفتن علایم بیماری برسانید. اگر قادر بودید باید قبل از سرایت بیماری به دیگر ماهی‌های آکواریوم ، ماهی‌های بیمار را جدا کرده و در تانک قرنطینه درمان نمایید.

نکته مهم:

سفیدک آب شور به طرز باور نکردنی می‌تواند حیله‌گر باشد زیرا کیست‌ها می‌توانند به مدت طولانی زنده بمانند. اگر از پروسه درمان مناسبی استفاده نکنید بعد از باز شدن کیست های انگل ، شاهد ظهور مجدد بیماری در تانک خواهید بود. در این صورت مجبور به طی مجدد پروسه ی درمان می باشید. بهترین شانس شما در برابر این بیماری تمیز نگه داشتن تانک و قرنطینه کردن ماهی های جدید خواهد بود. ولی اگر ماهی های شما مبتلا به این بیماری شدند باید به سرعت برای درمان آنها اقدام نمایید.

نوشته شده توسط Kate Barrington 

ترجمه و تدوین توسط رضا پور باقری

لطفا به حق کپی رایت نسیم یاس و نویسنده احترام بگذارید